Het is nu alweer meer dan een maand geleden dat ik werd geconfronteerd met een reanimatie.
Aan het eind van deze blog hoop ik dat ik je iets belangrijks heb kunnen leren en hoe je kunt voorkomen dat je (weer) problemen met één van de belangrijkste organen krijgt en hierdoor niet (gezond) oud wordt.

Een man was onwel geworden in het sportcentrum waar ik werk. Ik was in de buurt en waar er tot de ambulance ter plekke was, nog sprake was van een ademhaling bij de man die onwel was geworden, was dat nadat ze gearriveerd waren helaas niet meer het geval.

Bij een reanimatie melding komen er altijd 2 ambulances aanrijden. Twee hulpverleners kunnen dan beginnen met reanimeren en de andere hulpverleners verrichten andere handelingen die nodig zijn om het hart weer op gang te krijgen.

In deze situatie was er geen reanimatie melding doorgegeven en dus was maar één ambulance nodig. Toen ik echter zag dat de ambulancebroeders direct na aankomst begonnen met het openknippen van de kleding wist ik genoeg. 

En zo kon het gebeuren dat ik voor het in de 20 jaar dat ik werkzaam ben in de fitnessindustrie voor het eerst gevraagd werd om te reanimeren tot de aankomst van de tweede ambulance.

De minuten die daarop volgden gingen klinisch voorbij. De series hartmassages die ik heb gegeven heb ik niet geteld. Wel dat het er steeds 30 waren. Dat was er in de afgelopen jaren door de evenzovele BHV cursussen wel ingestampt.

Dertig hartmassages gevolgd door tweemaal beademen enzovoorts. Tijdens het reanimeren moest ik aan Annie of Jan (de reanimatiepop) denken om me te realiseren dat het niet eens in de buurt komt als je de techniek op een mens toepast, maar deze perceptie kan subjectief zijn. 

Na telkens een aantal series hartmassages kwam de AED vervolgens met een schok om het hart weer te defibrilleren. Benen die als in een film los kwamen van de grond, waarna er weer een nieuwe serie massages volgden.

Het hart staat in een dergelijke situatie namelijk niet stil, maar fibrilleert en heeft geen pompfunctie meer. Door de AED te gebruiken wordt getracht om het hart weer te defibrilleren.  

Mijn handelingen waren klinisch en afwezig van gedachten. Die kwamen de nachten erna wel. In de vorm van diverse scenario’s. Het onbewuste kan rare dingen met je doen wanneer je er niet op zit te wachten. 

Gelukkig kwam er na een tijdje letterlijk weer iets van leven in de man toen de monitor van de defibrillator eindelijk een hartritme aangaf. Ik kon stoppen met de hartmassages.
De hele situatie heeft al met al zo’n 15 minuten geduurd hoorde ik later van één van de klanten die op dat moment aanwezig was. 

Van een ambulancebroeder kreeg ik te horen dat de man stabiel was, maar wel zo spoedig mogelijk in het ziekenhuis gedotterd diende te worden om nog een kans te maken op een echte tweede kans. De kransslagaderen zaten namelijk potdicht.

Ik keek er niet echt van op. Waar mijn aandacht onbewust namelijk altijd naartoe getrokken wordt is de buikomvang van mensen die ik ontmoet. Dat kan ik niet meer loslaten, het zal mijn werk zijn. Ik zie het overal, steeds vaker en ook vaker van dichtbij.

Het zit in de familie… Of toch niet?

Inmiddels zijn er in mijn eigen familie twee mensen die na bovenstaande klachten onder het mes moesten en het hierdoor gelukkig nog kunnen navertellen. Had ik daar als personal trainer, voedingsdeskundige, maar vooral als familie invloed op kunnen hebben?
Uiteraard heb ik mijn zorgen in de loop der jaren hier en daar geuit, maar het blijft een keuze van henzelf om daar iets mee te doen.

Je kunt namelijk niemand dwingen om hun leefstijl aan te passen. Of dat nu het stoppen met roken is of het weglaten van dierlijke vetten in de voeding. Mensen die een ongezond leven lijden (nee, dat is geen spelfout) weten het zelf maar al te goed.

Elke verandering kan weerstand met zich meebrengen en niet iedereen kan daar goed mee omgaan en vallen al snel hierdoor weer terug in hun oude gewoonten. Anderen steken in plaats daarvan de kop in het zand.

Vage klachten horen er al snel bij (al worden het wel steeds meer).  Wanneer de noodzaak om te veranderen niet zo groot is omdat de pijn schijnbaar nog te dragen is blijft het hopen dat de symptomen binnen de perken blijven en een tijdig bezoek aan arts noodzakelijk wordt. Iets dat  binnen mijn eigen kring gelukkig dan ook gebeurde.

Ik kan nu ook alleen maar hopen dat ook mijn familieleden het belang voor een gezonder en vitaler vervolg van hun leven inzien, en voortaan kritischer naar de bron van hun problemen gaan kijken namelijk hun voeding.

Waar moet je nou eigenlijk op letten bij jezelf om te voorkomen dat je jezelf kandidaat stelt voor een hartstilstand of hartziekte die leefstijlgerelateerd is?
Iets om in de gaten te houden is de omvang van je buik. Een overgroot deel van de mensen die te maken krijgen met hartproblemen heeft namelijk ook een te forse buikomvang.

Wat heeft de buikomvang daar nou mee te maken?

Nou, een buikomtrek bij mannen van 94 cm en hoger verhoogt namelijk al fors de kans op een vroege dood als de aderen langzaam aan dichtslibben en de kans op het losschieten van een bloedstolsel de doorgang naar het hart blokkeert.

Daarnaast neemt het ontwikkelen van diabetes samen met de centimeters eveneens in rap tempo toe. Voor vrouwen met een middelomtrek van boven de 80 cm worden ook hun risico’s groter op het ontwikkelen van bovengenoemde welvaartsziekten. 

Onnodig want verreweg de meeste hart en vaatproblemen en diabetes van het type II zijn leefstijlgerelateerd en dus te voorkomen.

De meeste mensen denken helaas dat het zo’n vaart niet loopt wanneer hun lichaamsgewicht en hun buikomtrek alsmaar toeneemt. Vaak duurt het ook wel een tijdje voor de echte problemen zich aandienen, maar dan komt wel de geluksfactor om de hoek kijken.

Niet echt iets waar je op wilt gokken als gezondheid de inzet is. Misschien kom je erachter dat je bloeddruk te hoog is en dat je de keus hebt om hier iets mee te gaan doen zoals gezonder leven dan je nu doet. 

Veel mensen kiezen er echter voor om de van de arts voorgeschreven bloeddrukverlagende medicijnen die soms acuut nodig zijn, te lang te gebruiken omdat ze hun leefstijl niet willen aanpassen.

Ik gebruik bewust de woorden “kiezen” en “willen” want het is inderdaad een keuze of je het zover laat komen of niet. En zelfs wanneer je dan geconfronteerd wordt door je arts met te hoge waarden in bloeddruk en of cholesterol heb je nog steeds een keuze.

Het niet willen aanpassen van een ongezonde leefstijl zorgt vroeg of laat altijd voor problemen. 

Ik gooi even wat cijfers op:

Hartinfarct/hartfalen

• per dag komen ongeveer 94 mensen met een hartinfarct in het ziekenhuis terecht
• per dag sterven gemiddeld zo’n 14 mensen aan een hartinfarct, 8 mannen en 6 vrouwen
• gemiddelde leeftijd bij overlijden is 75 jaar bij mannen en 82 jaar bij vrouwen
• 1 op de 3 patiënten met een hartinfarct krijgt hartfalen in de eerste jaren na het infarct
• Hartfalen
• in 2017 stierven bijna 7.700 patiënten aan hartfalen
• per dag sterven er gemiddeld zo’n 21 mensen aan hartfalen, 12 vrouwen en 9 mannen
• jaarlijks zijn er bijna 31.000 ziekenhuisopnamen voor hartfalen
• vrouwen zijn gemiddeld 88 jaar als ze overlijden aan hartfalen en mannen gemiddeld 83 jaar

(Bron: Hartstichting)

Enkele klachten die kunnen ontstaan bij hartfalen:

Ga altijd naar je (huis)arts wanneer je last hebt van bovenstaande klachten.

Hartfalen is overigens eveneens vaak te voorkomen door het hanteren van een gezonde leefstijl.
Mensen denken vaak ten onrechte dat ze hier geen invloed op hadden/hebben, maar dat is een misvatting.

Zo kan het hebben van jarenlange hoge bloeddruk er al voor zorgen dat het hart veel harder moet werken dan wanneer dit niet het geval is.

Je kunt rustig stellen dat inmiddels de meeste mensen wel iemand kennen die helaas zijn overleden door hartproblemen of het gelukkig nog kan navertellen waarbij het circuit van dotteren en of een operatie, waarbij er sprake is van meerdere omleidingen van de kransslagaderen, al snel tot de behandelingen behoren.

Het is dus dan ook niet zo gek dat iemand die de 45 is gepasseerd en zijn hele leven teveel verzadigd vet heeft geconsumeerd in combinatie met teveel calorieën en te weinig slimme beweging, ziek wordt.

Vaak is er sprake van overgewicht, maar vergis je niet. Ook iemand die ogenschijnlijk een gezond gewicht lijkt te hebben aan de buitenkant kan aan de binnenkant toch problemen ervaren door verkeerde leefstijlkeuzes.

Er zijn diverse verhalen van mensen die er bijna een topsport leefstijl op na hielden, maar toch te maken kregen met hartproblemen.

Als er in deze gevallen geen (aangeboren) hartafwijking kan worden geconstateerd nadat ze me er over hebben geïnformeerd, zoek ik naar factoren waaruit blijkt dat er aan de binnenkant van het lijf toch van alles mis was voor de hartproblemen echt ontstonden: voeding, de dosering en intensiteit van lichaamsbeweging en andere stressfactoren die herstel van alle inspanningen in de weg staan.

Balans is hier het sleutelwoord.
Iets dat bij de (te) fanatieke en wedstrijdgerichte (met een ander of met zichzelf) sporters altijd ver te zoeken is.

Gelukkig is dit door goede coaching goed aan te pakken indien men oude geloofssystemen overboord gooit en klaar is om zich nieuwe en gezondere inzichten eigen te maken.

Bijna altijd vind ik bij klanten na een grondige leefstijlanalyse wel een verkeerd aangeleerd voedingspatroon of een slechte connectie met de gevolgen van stress van de geest op de rest van het lichaam.

Waar de één de weinig beweegt is teveel beweging eveneens een stressfactor die verkeerd kan uitpakken.

Een leefstijl die jarenlang, soms zelfs met trots, is gehanteerd, resulteert op zijn minst in vage klachten zoals:

• vermoeidheid
• slecht kunnen concentreren
• te hoge cholesterolwaarden
• te hoge bloeddrukwaarden
• verstoorde bloedsuikerwaarden
• erectiestoornissen
• verlaagd libido
• slecht kunnen slapen

Allemaal klachten die zelden bij de bron worden aangepakt en hierdoor ben je vroeg of laat aan de beurt en kan dood neervallen het laatste symptoom dat nog rest.

Wanneer je last hebt van bovenstaande klachten doe je er altijd goed aan om deze klachten snel bij jezelf te herkennen en bij de bron aan te pakken.

Na een operatie weten veel mensen dat een aanpassing van de leefstijl belangrijk is en zelfs noodzakelijk. De meeste mensen laten het helaas bij denken alleen of passen slechts aanpassingen toe op één gebied.

Zo krijgen mensen na een hartoperatie al snel door een fysiotherapeut (slim).
Niet alleen zijn ademhalingsoefeningen in beginsel dan belangrijk na een operatie, maar moet letterlijk de conditie weer worden opgebouwd voor de dagelijkse gang van zaken.

Voedingsadvies wordt helaas maar ten dele opgevolgd of na een tijdje door de meeste mensen helemaal naast zich neergelegd (niet zo slim).

Slimme beweging is ook belangrijk in combinatie met anders eten en drinken voorkomt dat je je eigen lijf opnieuw in de problemen brengt.
Met name wanneer de nadruk op plantaardige voeding wordt gelegd mag je geweldige resultaten verwachten.

Zo is er veel onderzoek met fantastische resultaten gedaan door o.a. Dr D. Ornish en Dr C. Esselstyn naar de gevolgen van anders eten en drinken bij vernauwde (kransslag)aderen, zonder het gebruik van medicatie. Door een plantaardig dieet te volgen met minimale vetten was te zien dat aderen zich weer volledig herstelden zonder het gebruik van medicatie.

Afbeelding A laat zien Afbeelding B laat zien hoe de ader weer herstelde na 32 maanden nadat de patiënt overstapte op een plantaardig voedingspatroon met een minimale inname van vetten en zonder het gebruik van cholesterolverlagende medicatie.

De mogelijkheid dat voeding zo’n belangrijke rol speelt in het genezen van o.a. zieke aderen wordt helaas nog steeds niet onderkent omdat het onderwerp voeding niet tot het specialisme van de logen (cardioloog, oncoloog, neuroloog etc) behoren.  Daarover wellicht meer in een andere blog.

Meer bewegen en oppassen met het eten van vet is doorgaans gelukkig wel het advies dat wordt aangereikt. Eerst vanuit het ziekenhuis en later soms vanuit de diëtist, maar dat is helaas bij lange na niet voldoende voor het creëren van een robuust en sterk functionerend hart en soepele aderen.

Hartproblemen zijn in verreweg de meeste gevallen leefstijlgerelateerd, vormen soms vanaf de tienerjaren al het begin voor serieuze ellende zodra de leeftijd van 40 wordt bereikt.

Zeker mannen doen er goed aan om vanaf deze leeftijd actie te ondernemen zodra ze één of meerdere van de eerder genoemde vage klachten ervaren en deze bij de bron willen aanpakken.

Als personal trainer en voedingsdeskundige heb ik mij jaren geleden gespecialiseerd in het aanpakken van leefstijlgerelateerde klachten en ziekten door de aandacht weer te richten op iemands gezondheid.

Geen crash-diëten of overdreven sport frequenties die er misschien je spiegelbeeld weer gaat omarmen, maar door anders naar gedrag, en de werkelijke doelstelling te kijken wordt alles ineens anders en dat kan soms hard aankomen. Uiteindelijk gaat het er om wat je echt wil en nog belangrijker, wat je kan. 

Deze aanpak is daardoor ook zeer geschikt voor mensen die al geopereerd aan het hart en zich realiseren dat het roer om zal moeten gaan en dat de operatie die ze hebben ondergaan noodzakelijk was en zeker geen vrijbrief is om het leven van voor de operatie weer op te pakken alsof er niets gebeurd is. 

Hoewel deze blog vooral gaat over de gevolgen van een niet zo’n slimme leefstijl voor het hart, zou deze ook net zo goed over een beroerte of longembolie kunnen gaan waar sprake is van een bloedprop die i.p.v. een (kransslag)ader naar het hart, een ader in de hersenen of longen afsluit met allerlei vervelende situaties tot gevolg.

Anders eten en drinken gecombineerd met slimme beweging waarbij je zeeën van tijd overhoudt om andere dingen te doen is altijd de oplossing om je aderen schoon te houden of ze weer schoon te krijgen als ze al aan het dichtslibben zijn. 

Als jij ook wilt ervaren hoe het om meer leven aan je jaren toe te voegen zodat je met meer energie en een andere kijk op het leven nog meer kunt genieten van je dierbaren raad ik je aan om contact met me op te nemen via onderstaand formulier. 

Bronnen:
-Hartstichting.nl 
-Intensive lifestyle changes for reversal of coronary heart disease.
Ornish D1, Scherwitz LW, Billings JH, Brown SE, Gould KL, Merritt TA, Sparler S, Armstrong WT, Ports TA, Kirkeeide RL, Hogeboom C, Brand RJ.
-National Research Council (US) Committee on Diet & Health. Diet and health: implications for reducing chronic disease risk/Committee on Diet and Health, Food and Nutrition Board, Commission on Life Sciences; National Research Council. Washington, DC: National Academy Press, 1989.
– Esselstyn CB Jr, Ellis SG, Medendorp SV, Crowe TD. A strategy to arrest and reverse coronary artery disease: a 5-year longitudinal study of a single physician’s practice. J Fam Prac 1995;41:560-568.